Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ & Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΟΧΡΟΝΟ
Η γενέτειρα Ζιώψη & η ίδρυση του Αγίου Γεωργίου
Ο Άγιος Γεώργιος είναι νεόκτιστο χωριό, μιας και οι πρώτοι κάτοικοί του εμφανίστηκαν και εγκαταστάθηκαν στον τόπο αυτό γύρω στα 1882, προκειμένου να επωφεληθούν από οικονομικής και εμπορικής άποψης τη διάνοιξη του αμαξιτού δρόμου Λαμίας - Καρπενησίου. Οι πρώτοι γηγενείς κάτοικοι ήταν ελάχιστοι και μόλις γύρω στο 1910 παρατηρείται αθρόα μετεγκατάσταση των κατοίκων της Ζιώψης, λόγω των αλλεπάλληλων καθιζήσεων, οπότε μπορούμε πλέον να μιλάμε για ίδρυση και ιστορία του νέου χωριού. Το παλιό χωριό βρίσκεται σε περίοπτη θέση, στις δυτικές πλαγιές της Όθρης, σε υψόμετρο 650 μ. Οι πρώτοι κάτοικοι του εμφανίστηκαν πριν το 1800. Σύμφωνα με μαρτυρίες και χάρτη εποχής του Γάλλου περιηγητή Πουκεβίλ, η πρώτη ονομασία του χωριού εμφανίζεται ως Ζόπα, πιθανότατα σλαβικής ρίζας και προέλευσης. Αργότερα και πριν την επανάσταση του 1821 παρουσιάζεται ως Ζόπεση. Τέλος μετά την επανάσταση και αφού η πατρίδα μας έγινε ανεξάρτητο κράτος, έλαβε την οριστική ονομασία Ζιώψη, από την παραφθορά των λέξεων: Ζόπα- Ζόπεση. Για την ονομασία αυτή επικρατούσε και άλλη παράδοση και άποψη στους κατοίκους, δηλαδή ότι οφείλεται στη σύνθεση των λέξεων: ζωή και όψη, επειδή κάποτε παρουσίασε έντονη ζωτική δραστηριότητα, ύστερα από περίοδο παρακμής. Το σίγουρο είναι ότι η συχνή επανάληψη αυτών των λέξεων στις συζητήσεις και η επίδραση της ρουμελιώτικης ντοπιολαλιάς δημιούργησαν την ονομασία Ζιώψη. Διοικητικά η Ζιώψη από το 1836 υπαγόταν στο Δήμο Τυμφρηστού και το 1912 με διάταγμα ιδρύθηκε η αυτοτελής Κοινότητα Ζιώψης, η οποία μετονομάστηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών το 1927 σε Ασπρόκαμπο, ύστερα από υποδείξεις των κατοίκων και επιθυμία της πολιτείας να αντικατασταθούν τα ξενικά ονόματα. Ένα σοβαρό μειονέκτημα που παρουσίαζε ο νέος χώρος της Ζιώψης ήταν το ασταθές έδαφος που αποδείχτηκε καταστροφικό. Σποραδικά, παρουσίαζε άλλοτε μικρές και άλλοτε μεγαλύτερες κατολισθήσεις που προξενούσαν ζημιές στις κατοικίες και αποτελούσαν απειλή για τους κατοίκους και τα ζωντανά. Σήμερα, παρατηρώντας κανείς προσεκτικά τη διαμόρφωση του εδάφους, θα διαπιστώσει την κλιμακωτή κατωφέρεια του, ως αποτέλεσμα των κατολισθήσεων. Παλιά, η επιφάνεια ήταν αρκετά επίπεδη. Επειδή, όμως, η σύσταση του εδάφους ήταν αργιλώδης και ασταθής, διαποτιζόταν εύκολα με άφθονες ποσότητες νερού από τις βροχοπτώσεις και τα χιόνια, με συνέπεια να ολισθαίνουν οι υπερκείμενες χωμάτινες μάζες στις βραχώδεις υποκείμενες. Τα φαινόμενα της κατολίσθησης ήταν τοπικά και επαναλαμβανόμενα. Οι καταστροφές και ο φόβος οδήγησαν τους κατοίκους στη δημιουργία άλλων οικισμών. Το 1906 η βαρυχειμωνιά σκέπασε τα πάντα με πυκνό χιόνι. Το έδαφος επιβαρύνθηκε επικίνδυνα και στις 12 Δεκεμβρίου ξημερώνοντας συνέβη η καταστροφικότερη κατολίσθηση. Σπίτια ράγισαν και κατέρρευσαν. Το φαινόμενο επαναλήφθηκε δριμύτερο το 1927, οπότε και δόθηκε η χαριστική βολή. Η ισχυρή Ζιώψη των 800 κατοίκων αποτελούσε πια παρελθόν.
Οι κάτοικοι, χτυπημένοι από τη μανία της φύσης, αναγκάστηκαν σταδιακά να αναζητήσουν προσωρινή στην αρχή στέγη και μόνιμη αργότερα σε στέρεο έδαφος στα Ισιώματα και στο Νεοχωράκι, με την αρωγή της πολιτείας ως θεομηνιόπληκτοι. Ισιώματα ονομαζόταν, από την επίπεδη διαμόρφωση της, η τοποθεσία του σημερινού Αη-Γιώργη, όπου λειτουργούσαν αρκετά χάνια (πανδοχεία) για τους περαστικούς. Η διάνοιξη του δρόμου από τη Λαμία προς το Καρπενήσι δελέασε τις οικογένειες να εγκαταλείψουν την παλιά ισχυρή Ζιώψη και να εγκατασταθούν στα Ισιώματα για αναζήτηση καλύτερης τύχης.
0 νέος οικισμός στα Ισιώματα με το διάταγμα της 30ης Απριλίου 1919 αναγνωρίσθηκε επίσημα, πλέον, από την πολιτεία και ονομάσθηκε Άγιος Γεώργιος, συμπεριλαμβάνοντας, τελικά, ως Κοινότητα και τους συνοικισμούς Νεοχωρακίου και Ασπροκάμπου. Η ονομασία του χωριού οφείλεται στον πολιούχο του, Άγιο Γεώργιο.
Από τότε ο Άγιος Γεώργιος, χάρη στην προνομιακή γεωγραφική του θέση, ελέγχοντας εκ του ασφαλούς την οδική κυκλοφορία και εισπράττοντας τα ανάλογα τέλη από τους διερχόμενους, εξελίχθηκε σε σπουδαίο εμπορικό, οικονομικό και πνευματικό κέντρο έχοντας να επιδείξει τη γοητεία της γνώσης με τα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Από τότε ο Άγιος Γεώργιος, χάρη στην προνομιακή γεωγραφική του θέση, ελέγχοντας εκ του ασφαλούς την οδική κυκλοφορία και εισπράττοντας τα ανάλογα τέλη από τους διερχόμενους, εξελίχθηκε σε σπουδαίο εμπορικό, οικονομικό και πνευματικό κέντρο έχοντας να επιδείξει τη γοητεία της γνώσης με τα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Η προσφορά των κατοίκων στα εθνικά προσκλητήρια
Αθρόα και γενναία υπήρξε η συμμετοχή των κατοίκων της Ζιώψης στην επανάσταση του ‘21. Σαράντα εννέα απ’ αυτούς είναι καταγεγραμμένοι στα Αρχεία Αγωνιστών της Επανάστασης του 1821, που βρίσκονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη, καθώς και στο Αρχείο Αριστείων του κράτους. Οι ίδιοι οι αγωνιστές, ως κάτοικοι της Ζιώψης, είχαν υποβάλει με αίτηση τους τα πιστοποιητικά οπλαρχηγών στο τότε Υπουργείο Πολέμου, κατά τα έτη 1843 -44 και έλαβαν, τιμής ένεκεν, βαθμούς αξιωματικών, καθώς σιδερένια και χάλκινα αριστεία, για την προσφορά τους στην πατρίδα. Ορισμένα επίθετα αυτών των αγωνιστών διατηρήθηκαν και μεταβιβάστηκαν αυτούσια στους σημερινούς απογόνους τους. Αυτά είναι: Γόνης, Θεοδοσόπουλος, Θεοδωρόπουλος ή Κοτσώνης, Καλύβας, Καραγιάννης, Καρκάνης, Καρκανόπουλος, Κορέλης, Παπαδόπουλος, Προβόπουλος και Στεφανής. Τα άλλα ή λησμονήθηκαν, επειδή μετοίκησαν ή μεταλλάχτηκαν όπως από: Αϋφαντής σε Υφαντής και Λουτόπουλος σε Λυτόπουλος. Αναλυτική μνεία για όλους αυτούς τους αγωνιστές κάνει ο Νικόλαος Κ. Αντωνόπουλος στο βιβλίο του: «Η δυτική Φθιώτιδα στη φωτιά του ‘21».
Αλλά και στους επόμενους πολέμους, που ταλάνισαν την πατρίδα μας, οι κάτοικοι της Ζιώψης-Αγίου Γεωργίου έδωσαν δυναμικά το παρόν. Στους Βαλκανικούς πολέμους των ετών 1912-13 πότισαν με το δέντρο της ελευθερίας εφτά (7) νέοι.
Στη Μικρασιατική εκστρατεία (1918-1922), επίσημα εμφανίζονται να έχασαν τη ζωή τους στα πεδία των μαχών είκοσι δύο (22) συνολικά κάτοικοι της Ζιώψης-Αγίου Γεωργίου.
Στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο της Αλβανίας, 1940-41, ο Άγιος Γεώργιος είχε τέσσερις (4) νεκρούς στρατιώτες. Κατά την επιδρομή των Γερμανών στο χωριό φονεύθηκαν εννέα (9) αθώοι κάτοικοι. Στη διάρκεια του εμφυλίου 1946-49 φονεύθηκαν από διάφορες αιτίες άλλοι τέσσερις κάτοικοι και μετά τον ανταρτοπόλεμο άλλοι δύο (2) από νάρκες.
Συγγραφέας του παρόντος σημειώματος: Ευθυμίου Τάκης, Δάσκαλος,
Διεύθυνση κατοικίας Μετσόβου 21 Λαμία, τηλ. 22310 45453,κιν. 6977386955
___________________________________
Επιτρέπεται η χρήση υλικού για ερευνητικούς, επιστημονικούς και παιδαγωγικούς σκοπούς από το παρόν σημείωμα, με την προϋπόθεση να αναφέρεται ρητά η πηγή.
___________________________________
